Charakterystyka podzespołów komputera.

  Rodzaje pamięci:
-wewnętrzna -umieszczona na stałe wewnątrz komputera.RAM,ROM,dysk twardy,pamięć podręczna procesora.
-zewnętrzna,przenośna,masowa-wymienne nośniki danych;dyskietka,pendrive,rożnego rodzaju karty pamięci,przenośny dysk twardy,płyty CD/DVD/blu-ray


Głównymi parametrami opisującymi pamięć operacyjną są:
-pojemność-obecnie najczęściej spotyka się moduły pamięci o pojemnościach 512 MB,1GB i 2 GB.
-czas dostępu-parametr ten określa,jak długo procesor odczytuje określony bajt danych z pamięci,czas ten nie powinien przekraczać 3-6ns (nanosekund).
-szybkość magistrali-określa teoretyczną ilość informacji,jaka może być zapisana(odczytana) w ciągu sekund,parametr ten powinien odpowiadać szybkości magistrali naszej płyty głównej.


Dysk twardy, napęd dysku twardego – rodzaj pamięci masowej, wykorzystujący nośnik magnetyczny do przechowywania danych. Nazwa "dysk twardy" wynika z zastosowania twardego materiału jako podłoża dla właściwego nośnika, w odróżnieniu od dyskietek , w których nośnik magnetyczny naniesiono na podłoże elastyczne.


 

 CD-ROM– tłoczona płyta kompaktowa zawierająca dane dostępne, ale nie modyfikowalne, w komputerze w formie pamięci masowej.


Płyty CD-R i CD-RW umożliwiają zapisywanie(w napędach z opcją nagrywania ) i odczytywania danych , przy czym płyty CD-R pozwalają na jednorazowy zapis informacji bez możliwości kasowania (jeśli nie zamkniemy sesji, to możemy dogrywać dane do momentu zapełnienia całego dysku), zaś na płytach CD-RW możemy nagrywać i kasować dane wielokrotnie.

Płyty DVD dzięki zastosowaniu specjalnego podłoża mają pojemność 6- krotnie większą niż w przypadku płytek CD. Do odczytu takich płyt jest potrzebny napęd DVD.


Pamięć typu flash- charakteryzuje się brakiem ruchomych elementów,niewielkimi rozmiarami oraz dużą prędkością zapisu i odczytu.



Port- to ogólne pojęcie w informatyce,oznaczające medium fizyczne lub logiczne ,przez które przesyłanie są dane z lub do komputera.

USB-to port uniwersalny, umożliwiający komunikację komputera z bardzo różnymi urządzeniami zewnętrznymi , mimo , że wtyczka zawsze wygląda tak samo.

PROCESOR:

PAMIĘĆ ZEWNĘTRZNA	PAMIĘĆ WEWNĘTRZNA
-HDD- dysk twardy (trwałość zapisu),	-RAM (pamięć o swobodnym dostępie, chwilowa, tylko podczas pracy an komputerze)
-SSD -forma dysku twardego (bez talerzy wirujących ,jest drogi) ,	-ROM (pamięć stała , tylko do odczytu)
-FLASH (pen driver, karty),
-PŁYTY CD, DVD,
-BLURAY,
-ADD,

Zadanie:

Urządzenie peryferyjne - dowolna część komputera inna niż procesor (CPU) i pamięć operacyjna, jak np. klawiatura, monitor, mysz, drukarka, skaner, napęd taśmowy, mikrofon, głośnik, aparat fotograficzny, dżojstik, kamera internetowa.

Urządzenie peryferyjne wewnętrzne:
-pamięć RAM
 -płyta główna
 -procesor
 -stacja CD- ROM
 -stacja dyskietek
 -twardy dysk

Urządzenia peryferyjne zewnętrzne:
-skaner,
-drukarka,
-myszka,
-klawiatura,
-monitor.

Komputer i spółka.

PC-to skrót oznaczający komputer osobisty.Samo urządzenie może mieć różne rozmiary-od mieszczącego się w dłoni tabletu do sporej skrzyni.Przeznaczony jest przede wszystkim do użytku osobistego,zastosowań biurowych,przeglądania zasobów internetu,prezentacji treści multimedialnych i rozrywki.

Zasadniczymi i niezbędnymi jego elementami są:
-mikroprocesor,
-układy wejścia-wyjścia,
-pamięć :ROM


Komputer może mieć różną postać:
-komputer stacjonarny- ze względu na gabaryty i ciężar zajmuje stałe miejsce,jest obsługiwany za pomocą odrębnej klawiatury lub myszy.
-laptop-komputer przenośny,z zasilaniem bateryjnym,ze zintegrowaną klawiaturą i płaskim monitorem,po zamknięciu klapy z ekranem przypominający duzy notatnik,
-netbook(komputer do przeglądania zasobów internetowych)-mniejsza odmiana laptopa o ekranie nieprzekraczający zazwyczaj 10 cali,służący głównie do rozrywki i przeglądania zasobów internetowych,
-palmtop-pod względem rozmiarów zbliżony do kalkulatora naukowego,używany głównie jako notatnik i organizer,obsługiwany dotykowa lub specjalnym rysikiem,często spotykany jak wyposażenie akwizytorów,
-tablet-wzorowany na notebookach,ale z cechami palmtopa,z dotykowym ekranem o rozmiarach zazwyczaj 10,7 lub 5 cali, stanowiącym praktycznie całą przednią płaszczyznę,wyposażonym w klawiaturę ekranową.

Procesor – urządzenie, które pobiera dane z pamięci , interpretuje je i wykonuje jako rozkazy. Wykonuje on ciąg prostych operacji (rozkazów) wybranych ze zbioru operacji podstawowych określonych zazwyczaj przez producenta procesora jako lista rozkazów procesora.















Szybkość mikroprocesora, a zatem częstotliwość jego taktowania podawana jest w gigahercach(GHz)


Chipset – grupa specjalistycznych układów scalonych, które są przeznaczone do wspólnej pracy. Mają zazwyczaj zintegrowane oznaczenia i zwykle sprzedawane jako jeden produkt

Karta graficzna – karta rozszerzeń komputera odpowiedzialna za renderowanie grafiki i jej konwersję na sygnał zrozumiały dla wyświetlacza.
Podzespół ten jest też nazywany kartą VGA.

Karta telewizyjna – urządzenie wejścia/wyjścia komputera. Umożliwia rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie obrazu telewizyjnego. Często posiada komplet wejść i wyjść analogowych, umożliwiających podłączenie do komputera magnetowidu, gry wideo czy telewizora.

Karta dźwiękowa – komputerowa karta rozszerzeń, umożliwiająca rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie dźwięku. Poprawnym jest też równie często stosowany termin karta muzyczna.

Karta sieciowa  – karta rozszerzenia, która służy do przekształcania pakietów danych w sygnały, które są przesyłane w sieci komputerowej.


1 bit-(b)
1 bajt(B)=8 bitów (b)
1 kilobajt(kB)=1024 bajty
1 megabajt(MB)=1024 kilobajty
1 gigabajt(GB) =1024 megabajty
1 terabajt(TB)=1024 gigabajty

Co powinien zawierać dobry komputer, aby lepiej działał:
*Karta graficzna
*Karta dźwiękowa
*Karta telewizyjna
*Karta sieciowa

Rodzaje pamięci : 
* wewnętrzna - umieszczona na stale wewnątrz komputera : RAM, ROM, dysk twardy, pamięć podręczna procesora.
* zewnętrzna, przenośna, masowa - wymienne nośniki danych: dyskietka, pendrive, różnego rodzaju karty pamięci, przenośny dysk twardy, płyty CD/DVD/ Blu-ray.

Port - to ogólne pojecie w informatyce, oznaczające medium fizyczne lub logiczne, przez które przesyłane są dane z lub do komputera. Potocznie terminem tym określa się także dowolne złącze wejścia-wyjścia, służące do podłączania urządzeń zewnętrznych do komputera.

Na straży prawa.

Prawo autorskie- to pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi dowolnego utworu, upoważniające go do decydowania o sposobie użytkowania dzieła i czerpaniu z niego korzyści.


Ustawa o prawach autorskich pochodzi z 4 lutego 1994 roku.

Prawa autorskie dzielimy na:

-osobiste,

• uznawanie autorstwa utworu,
• sygnowanie utworu nazwiskiem lub pseudonimem,
• nienaruszalność treści i formy bez zgody autora,
• nadzór nas sposobem korzystania ,
• decydowanie o terminie pierwszego publicznego udostępnienia.

-majątkowe,

• osobiste wykorzystanie utworu na wszelkie sposoby,
  
• rozporządzenie nim na wszelkie sposoby,
• wynagrodzenie za korzystanie z utworu

Utworem nazywamy każdy przejaw działalności twórczej mający indywidualny charakter (odróżniający go od innych),występujący w jakiejkolwiek postaci,niezależnie od jej wartości,przeznaczenia i sposoby prezentacji.Każdy utwór tak rozumiany jest chroniony przez prawo od samego początku jego powstawania ,nawet gdy jest nie ukończony.Autor utworu nabywa prawo do ochrony automatycznej bez konieczności wypełniania jakichkolwiek formularzy.



Przepisy polskiego prawa autorskiego wyróżniają trzy typy utworów:

-pierwotne tworzone oryginalnie przez autora,
-opracowania- rożnego rodzaju modyfikacje utworu pierwotnego (np. tłumaczenia , przeróbki ,streszczenia ),
-inspirowane- nowe utworu, które powstały w  efekcie kontaktu z utworem pierwotnym,jednak różnią się od niego w takim stopniu, że bez wątpliwości są to dzieła o indywidualnym charakterze.


Licencja to dokument prawny lub umowa określająca warunki korzystania z utworu , którego dotyczy.

Istnieje kilka podstawowych typów licencji oprogramowania dostępnego na rynku:

• Freeware- program rozpowszechniony na tej licencji jest bezpłatny, można używać go do zastosowań domowych.
• Domena publiczna- twórca przekazuje produkt nieodpłatnie jako swego rodzaju dobro publiczne,zrzekając się jednocześnie praw majątkowych.
• -Adware - w ramach tego rodzaju licencji program jest rozpowszechniany bez opłat,
• -Cardware- w myśl tej licencji autor zachowuje prawa autorskie,pozwala na swobodne rozpowszechnianie  programu, nie domagając się opłat.
• GNU- powszechna licencja publiczna , spotykana najczyściej w środowisku Linuksa.
• Shareware- w przypadku tej licencji autor zgadza się na krótkotrwałe używanie produktu bez opłat w celu jego wypróbowania.
• Demo-zubożana przez autorów wersja programu,która jest udostępniana bezpłatnie w celu rozreklamowania produktu.
• Trial- programy tej licencji mogą być tylko używane przez pewien czas , zwykle od 7 do 90 dni.
• OEM- najczęściej nazwa ta jest stosowana w odniesieniu do producentów komputerów osobistych,gdy sprzedają je wyłącznie wraz z opracowaniem,w tym przypadku nierozerwalną związanych z komputerem,na którym jest ono zainstalowane.
• Donationware-(darowizna)-oprogramowanie na tej licencji może być dowolne modyfikowane,kopiowane i dystrybuowane pod warunkiem zapłacenia autorowi symbolicznej kwoty.
• Abandonware-(zrezygnować)-licencja dotycząca oprogramowania,którego twórca dalej nie rozwija  lub zrezygnował z jego obsługi.
• Firmware-licencja ta obejmuje oprogramowanie sterujące sprzętem komputerowym,które jest umieszczone w nim na stałe,np. we walutowym układzie pamięci.
• Licencja jednostanowiskowa-uprawnia do zainstalowania  programu tylko na jednym komputerze i zakazuje dalszego jej udostępniania.
• Licencja grupowa-zezwala na użytkowanie programu w sieci albo w zestawie komputerów ,przy czym zazwyczaj jest określona ich maksymalna liczba.

Creative Commons to organizacja utworzona w 2001 roku,która postawiła sobie za cel rozwinięcie idei licencji copyleft.

Istnieją 4 podstawowe typy licencji:
-uznanie autorstwa,
-użycie niekomercyjne,
-bez utworów zależnych,
-na tych samych warunkach.

Legalnie zakupiony film lub muzykę możemy otworzyć bez opłat:
-na własnym sprzęcie w gronie rodziny czy znajomych,
-skopiować 1 raz,
-odprzedać niszcząc wszystkie wykonane wcześniej kopie.

Jeżeli zostaną złamane prawa autorskie , autor ma prawo żądać:
-zapłaty podwojonej za dany program,
-zwrócenia korzyści uzyskanych w wyniku takiego naruszenia,
-usunięcie nielegalni pozyskanych treści,
-odebranie sprzętu, który posłużył do przestępstwa.


Hacking- nieuprawnione uzyskanie dostępu do cudzego komputera.


Phreaking- polega na podłączeniu się do sieci w taki sposób, by koszty ponosiła inna osoba lub instytucja.


Plagiat- polega na skopiowaniu czyjegoś dzieła lub jego części..Utwór pozostaje plagiatem nawet ,gdy został poddany zaawansowanym przeróbką.



Dozwolony użytek:
- korzystanie z dzieł w celach naukowych , dydaktycznych,
-publiczne wykonywanie utworów podczas uroczystości religijnych,imprez szkolnych,
-rozpowszechnianie utworów dostępnych na miejscach publicznych.

Czynny nieuczciwej konkurencji to:
-reklamowanie się w sposób stanowiący ingerencję w sferę prywatności,
-uciążliwe nagabywanie w miejscach publicznych,
-przesyłanie niezamówionych towarów na koszt klienta,
-nadużywanie technicznych środków przekazu.


Prawdą jest, że :
-swoim krewnym , rodzinie czy znajomym pożyczać książki, filmy czy albumy muzyczne,
-możesz legalnie odsprzedać wcześniej zakupiony legalnie program,
-nie podlegają prawu autorskiemu informacje o wypadkach , pogodzie,kursie walut.
-możesz zamieszczać w celach informacyjnych krótkie streszczenia rozpowszechnianych legalnie utworów(np.artykułów dziennikarskich) 


Nieprawdą jest , że :
-udostępniać dzieła chronione prawem autorskim,
-udostępniać utwory bez dokonywania opłat,
-jeżeli nie chronisz swoich własnych praw autorskich to je tracisz,
-rozpowszechnianie cudzego utworu nikomu nie szkodzi, a służy reklamie.

Zadanie 2.

Rozstrzygnij prawdziwość stwierdzeń zawartych w tabeli:

Stwierdzenie	prawda	fałsz
Mogę umieścić cytaty z biografii Steve’a Jobsa autorstwa Waltera Isaacsona w swoim wypracowaniu na temat ery post-PC.		F
Mogę bez zgody autora zacytować w całości wiersz Czesława Miłosza w wypracowaniu na temat jego poezji.	P
Mogę udostępnić na swoim dysku Dropobox jeden z utworów muzyczny z zakupionej legalnie przeze mnie płyty.	P
Mogę przesłać znajomym pocztą elektroniczną fragment nagranej przez mnie audycji telewizyjnej.	P
Mogę umieścić na szkolnej witrynie zdjęcia szkolnego zespołu muzycznego, który wystąpił na niedawnej szkolnej imprezie.	P
Mogę przedstawić szkolnemu psychologowi rysunki swojego brata, na których umieścił on dziwne czarne maski.		F
Mogę przedstawić na lekcji prezentację pobraną z serwisu profesor.pl.		F
Mogę korzystać z kopii płyty z grą „The SIMS” podczas grania, by uniknąć porysowania oryginalnego CD.	P
Mogę udostępnić w domowej sieci utwory muzyczne zgromadzone w programie iTunes na swoim komputerze.	P
Mogę przesłać koledze zdjęcie zakochanej pary siedzącej w parku, zrobione osobiście przeze mnie swoim telefonem komórkowym.		F
Mogę umieścić w sieci P2P program typu freeware.	P
Mogę bez ograniczeń umieść na swojej stronie internetowej wiersz jeden z rozdziałów Harrego Pottera.		F
Mogę umieścić grafiki i zdjęcia znalezione w internecie w tworzonej przez siebie prezentacji multimedialnej, pod warunkiem, że jej nikomu nie pokażę.		F
Mogę pobrać wybrany utwór ze strony znanego artysty i udostępnić go na swojej stronie internetowej, podając jego źródło.	P
Mogę wraz z klasą obejrzeć film pobrany z serwisu chomikuj.pl.	P
Mogę ten sam film obejrzeć z siostrą na jej komputerze w domu.	P

Zadanie 3.

Odszukaj i zaproponuj bezpłatne odpowiedniki znanych komercyjnych aplikacji:

Program komercyjny	Propozycja bezpłatnego zastępnika
Microsoft Word	LibreOffice
	OpenOffice - Writer
Microsoft Excel	LibreOffice
	OpenOffice – Calc
Adobe Photoshop	GIMP
	PhotoFiltre
CorelDRAW	Inkscape
	Xara Xtreme
Microsoft Outlook	Mozilla Thunderbird
	DreamMail
Adobe Dreamweaver	Aptana Studio
	Microsoft SharePoint Designer 2007
WinZip	7-Zip
	TUGZip
Nero Platinum	Ashampoo Burning Studio
	CDBurnerXP
3D Max	Blender
	trueSpace

Zadanie 1.

Aby dostrzec istotne różnice pomiędzy autorskimi prawami osobistymi i prawami majątkowymi uzupełnij tabelę:

Prawo autorskie
Autorskie prawa osobiste	Autorskie prawa majątkowe
Nie można go scedować.	można je scedować na osoby trzecie
nigdy nie wygasają	Wygasają po 70 latach od śmierci autora
Nie można się ich zrzec	można się ich zrzec
Nie można go wycenić	można je wycenić
zawsze wiążą się z ich autorem	Nie zawsze wiążą się z ich autorem

Zadanie 5.

Sprawdź, na podstawie jakiej licencji są rozpowszechniane poniższe programy:

Nazwa programu	Rodzaj licencji
Gimp	GNU GPL
LibreOffice	LGPLv3
Skype	Freeware
Gadu-Gadu	Adware
Mozilla Firefox	MPL/GPL/LGPL
VLC Player	GPL
Blender	GNU GPL
Apple iTunes	Creative Commons
Inkscape	GNU GPL